Rys historyczny Gminnej Biblioteki Publicznej w Łukowicy

Wieś Łukowica leży w malowniczej kotlinie Beskidu Wyspowego, u stóp góry Szkiełek(753 m npm) i Pępkówki (777a npm), w województwie nowosądeckim. W skład Gminy Łukowica wchodzą następujące wioski: Łukowica, Świdnik, Owieczka, Stronie, Przyszowa, Berdychów, Roztoka, Jatrzębie, Młyńczyska, Jadamwola. Przez Łukowice i Świdnik przepływa potok Łukowica nazwany potocznie "Łukowianką"a potok ten wpada w Świdniku do rzeki " Słomki" znajdując ujście w Dunajcu w okolicy słynnego z badań archeologicznych grodziska w Naszczowicach pochodzącego z IX i X wieku pierwsze ślady pobytu człowieka w Łukowicy sięgają epoki brązu(1000-800 r p.n.e.), e czyn świadczą znaleziska i z tego okresu, a mianowicie: cmentarz i skarby brązowe( miecze z brązu), odkryte w Świdniku, oraz ceramika i monety s okresu wpływów rzymskich, znalezione w Czarnym Potoku i Jastrzębiu, które sąsiadują z Łukowicą. Według ludowego podania nazwa wsi Łukowica wywodzi się od łuku. Sięga więc zamierzchłych czasów, kiedy 'broń rycerstwa stanowiły ostrzepy i łuki. W okolicznych lasach rosły cisy, z których broń tę wyrabiano. W Młyńczyskach zachowały się nazwy świadczące dobitnie o istnieniu tego gatunku drzewa "Cisowy Dział", i "Góra Cisówka ".Podanie głosi również, że na miejscu dzisiejszej targowicy(300m od rynku), stał niegdyś przed wiekami kamienny budynek, w którym wyrabiano łuki. Łukowica i okoliczne wioski stanowiły własność rycerską, wzmiankowaną po raz pierwszy w 1325 r, jako wieś rycerską" posiadłość rodu herbu Jastrzębiec.
Kreśląc rys historyczny Łukowicy nie sposób pominąć tradycji Kulturalno- oświatowych, a w tym i czytelnictwa.
Gromadzka Biblioteka Powszechna w Łukowicy została zorganizowana po wojnie w 1949 roku, przez ówczesną Powiatowa Biblioteka Powszechną w Limanowej prowadzoną przez panią Neiwerową. Początkowo książki gromadzono w wynajętym mieszkaniu( u pana "Dyrka Nr 35) oPierwszym kierownikiem biblioteki był nauczyciel Józef Orabowski. Po zgromadzeniu do końca 1952 r ok3155 książek wynajęto jedno małe pomieszczenie w starym budynku w rynku Łukowicy u p. Zofii Gadek na prowadzenie biblioteki. W 1959r przeniesiono bibliotekę do budynku u p. Józefy Tokarczyk nr 281.Tu biblioteka początkowo zajmowała jedno, a w miarę powiększania ilości książek dwa pomieszczenia. Jedno pomieszczenie posiadało piec kaflowo-węglowy i to pomieszczenie było ogrzewane, natomiast drugi pokój był nie ogrzewany.
Biblioteka przez cały okras jej działalności systematycznie powiększała zbiory książek, starannie dobierając, aby był on różnorodny i bogaty i by spełniał zapotrzebowania i gusty czytelników. W roku 1964(czyli po piętnastu latach istnienia i funkcjonowania), liczyła już 4640 woluminy . Coraz większą popularnością cieszyły się książki i czasopisma rolnicze ze względu na specyfikę rolniczo - sadowniczą tego regionu.
W roku 1975 biblioteka wzięła udział w konkursie na najlepiej pracująca Bibliotekę Gminną w województwie nowosądeckim i zajęła IV miejsce. Od 1.IV 1953 r do 30 VI 1958 r bibliotekę prowadziła na 1)2 etatu nauczycielka Szkoły Podstawowej w Łukowicy p. Maria Zięba Od 1.VII.1958r do 1976r bibliotekę prowadziła nauczycielka Szkoły Podstawowej p. Stanisława Bączek.
Od 1.I.1977 r. do 30.IX.1979r., bibliotekę prowadziła p. Kunicka Elżbieta. Po wyjeździe p. Kunickiej z terenu gminy, na kierownika biblioteki powołano ponownie p. Stanisławę Bączek na 1)2 etatu i zatrudniono na całym etacie bibliotekarkę p. Grażynę Łyszczarz. Od 1979r Biblioteka Publiczna w Łukowicy posiadała 1 i 1)2 etatu, i pracowały w niej 2 pracownice. Po likwidacji w 1972r Gromadzkich Rad Narodowych Gminna Biblioteka Publiczna w Łukowicy pełniła opiekę i pełni nadal nad Gromadzką Biblioteką w Przyszowej i Świdniku.
Placówki te do chwili istnienia Gromadzkich Rad podlegały bezpośrednio pod Powiatową Bibliotekę w Limanowej. Obecnie są to filie GBP w Łukowicy.
Biblioteka Łukowicy prowadziła od początku lat pięćdziesiątych punkty biblioteczne w Jastrzębiu , Młyńczyskach, Roztoce i od lat siedemdziesiątych w Jadamwoli a także Zawadzie- przysiółku Łukowicy.
Po wypowiedzeniu lokalu w 1980r przez p. Tokarczyk Józefę bibliotekę ulokowano w budynku obecnej poczty. Budynek ten niski, parterowy (poczekalnia przystanku PKS ), nie był w ogóle ogrzewany ale było w nim dużo
miejsca i wygodny był dla czytelników, gdyż znajdował się w samym centrum Łukowicy. Po krótkim czasie biblioteka musiała szukać nowego pomieszczenia ponieważ groziło zlikwidowanie poczty w Łukowicy(był to stan wojenny)i lokal poczty nie mógł się znajdować w budynku prywatnym. Dlatego też biblioteka musiała znów opuścić urządzone pomieszczenia poczekalni autobusowej. Kolejnym lokalem biblioteki był garaż u p. Mieczysława Dyrka Nr 340 o powierzchni 54 m2.
Był to pierwszy w historii bibl. Lokal względnie duży, lecz bardzo zawilgoconym ciemny i niedogrzany.
W tym czasie zmieniła się częściowo obsługa w bibliotece. Nadal pracowała p. Bączek Stanisława
Na 1 etatu . Cały etat natomiast zajmowała p. Teresa Sułkowskaza za odeszłą w tym czasie na urlop wychowawszy p. Grażynę Biskup. W tym lokalu biblioteka była do roku 1989r następnie po wypowiedzeniu przez właściciela pomieszczenia, przeniesiono bibliotekę do pomieszczenia GOK-u po byłym Urzędzie Stanu Cywilnego. Warunki jakie tu zastaliśmy były bardzo prymitywne pomieszczenia po byłej kuźni).

Brak sanitariów, bieżącej wody, ogrzewane pomieszczenia piecami akumulacyjnymi na prąd. Pomieszczenia te były jednak przestrzenne ok. 60m2. Biblioteka po raz pierwszy mogła, choć na chwile wydzielić czytelnie, dla osób które chciały korzystać na miejscu z księgozbioru podręcznego.
Pomieszczenia GOK-u w Łukowicy poddane zostały w roku 1989)1990, gruntownej przebudowie i remontowi. Chwilowo bibliotekę znów przeniesiono do świeżo dobudowanego pomieszczenia (obecna sala sportowa dla młodzieży). W tym czasie trwały prace remontowo budowlane całego obiektu. Po zakończeniu prac remontowych, biblioteka wróciła na to samo miejsce sprzed remontu tego obiektu i zajmuje pomieszczenie parterowe(do dziś), o powierzchni 60m2. Jest to jedna sala wydzielona dla biblioteki, w okazałym budynku Centrum Kultury Sportu i Rekreacji który zlokalizowany jest przy ulicy biegnącej poza rzeką, tuż za
Szkołą Podstawową, Ośrodkiem Zdrowia i Magazynami Spółdzielni Rolniczej. Pomimo tego, że budynek w którym mieści się biblioteka jest okazały, jednak brak pomieszczeń, na utworzenie oddzielnego oddziału dla dzieci, czy wydzielenie czytelni.
Wciąż przybywa książek i regałów i w GBP robi się ciasno. Nie małym kłopotem jest również wynajem lokalów pod Filie biblioteczne-w Przyszowej od osoby prywatnej i w Świdniku od Spółdzielni Rolniczej. Gmina nie dysponuje wolnymi lokalami pod Biblioteczne filie. Z tego też powodu nękającym problemem dla
bibliotek, jest brak możliwości kulturalno oświatowej na filiach(fizycznie nie ma takiej możliwości).
W całości pracy biblioteki szczególne miejsce zajmuje działalność oświatowa. Przejawiał się ona na przestrzeni ponad 40 lat w różnych formach, głównie w poradnictwie, obsłudze informacyjnej, kontaktach zbiorowych czy z pojedynczymi czytelnikami.
Z najbardziej popularnych, form wymienić należy:

• konkursy czytelnicze
• spotkania z pisarzami
• wieczornice literackie
• lekcje biblioteczne
• wyświetlania bajek
• wspólne czytanie i opowiadanie bajek
• spotkania przy wigilijnym stole"

Dane statystyczne Biblioteki Gminnej w Łukowicy na przestrzeni lat.

Rok	Sieć	Księgozbiór wg.inwent.	Czytelnicy	Wypożyczenia
1949	Bibl. Powszechna oraz punkty w Jastrzębiu, Młyńczyskach, Roztoce, Zawada	858	Ok.200	2150
1959	Siec j.w.	3478	239	6074
1969	Od 1970r dodatkowy punkt w Jadamwoli	5968	297	8128
1979	GBP w Ł-cy. 2 filie w Przyszowej i Świdniku, nadal wszystkie punkty	9194	454	4297
1989	Siec j.w.	15930	793	9888
1992	GBP 2 filie i 3 punkty	16583	702	16327

Porównania liczbowe.

Rok założenia	1949	1 rok 1992
Księgozbiór	858	16583
Czytelnicy	Ok.200	702
Wypożyczenia	2150	16327